Thursday, December 4, 2008

хууч


...Япон хөрш бүсгүй их ууртай орж ирэв. Мань эр ер нь ойрд нэлээн уцаартай, бухимдангуй байгаад байлаа. Нэг боломж гарахаар нь элдэв шалдав, ноцтой юм болоогүй биз гэж учрыг асууж, болбол хуруу хушуу нэмэрлэчих санаа гаргав. Ар гэрийн асуудал, ажил төрлийн хэрүүл уруул гээд ярьвал их л зовлон зүдгүүр байгаа бололтой. Миний зүгээс бодитойгоор үзүүлчих туслалцааны юм юу байна гэж бодоод бодоод олсонгүй. Эцэст нь угийн ухаант үгийг өөрөө л зохиосон юм шиг яруу уянгалаг, сэтгэл уярмаар хэлж чаддаг (хүмүүс ямар ч байсан намайг ингэж магтаад байдаг...олны үг ч ортой) авъяас билгээ гарган, сэтгэл санааны дэмжлэг үзүүлье гэж санав. Зөөлөн нь хатуугаа гэдэг үг байдаг шүү дээ. Тэр үгийг Япон хөршдөө тайлбарлаж хэлэх гэж нэлээн юм болов. Усаар жишээ авлаа даа. Усан дотор ямар ч төмөр чулуу хийсэн, төмөр нь зэвэрч идэгдээд, хатуу чулуу гөлгөр болж ирдэг гээд. Ус шиг зөөлөн байхад ямар ч хатуу хүйтэн хүн аяндаа зөөлөрч ирнээ гэж хэлж тайвшруулах аядаад, тэр өдөр өнгөрлөө. Ёстой гадны хамаагүй хүнд хэлмээргүй, хайрламаар сайхан үгийг тэр нөхөрт харамгүй хэлж тайлбарласан. Өнөөх маань ч ойлгоод л толгой дохиод л Аан аан гээд л байв. За ойлгосон ч юм уу бүү мэд, угаасаа Япончууд ойлгосон ойлгоогүй толгой дохиод За за, аанхаан гээд байдаг улс. Удалгүй надад мэйл ирэв. Өнөөх бүсгүйн ажлын газрын таньдаг хүнээс шүү дээ. Нээгээд унштал, тэд өдөр бүр ус шиг болох гэж хичээж байгаа бөгөөд надад тун их талархаж байгаагаа илэрхийлсэн байдаг юм даа. Хөрш нөхөр ажлын газрын хүмүүстээ очоод миний үгийг л хэлж тайлбарласан аж. За тэгээд тэнд хэсэг бүлэг хүмүүс ус шиг болохын төлөө хичээн мэрийн зүтгэж,"ус шиг болох"-ын ухаан философи хөгжиж, хөдөлгөөн бүлгэм байгуулж, сүлд дуу шүлэг, ном гаргаж ч мэдэхээр төлөвтэй. Надаар "ус шиг байх" тухай сургааль лекцээ биеэр ирж заалгах ч шинжтэй. Хөршдөө уур аашаа гаргаж чадахаа ч байх нь. Өнөөх маань өөдөөс Би ус шиг байхыг хичээж байгаа гээд инээмсэглээд байхаар тэр зөөлөн байж намайг буулгаж авах гээд ч байх шиг. Ер нь юу болоод байгааг ойлгохоо байлаа. Хамаагүй хүнд хайран үг хэлээд дэмий юм байна лээ.

...Хэд хоног орон орны нөхөдтэй хамт хичээлд суулаа. Африк, Араб, Ази гээд элдэв хангайн газраас түмэн олон цуглараад сайхан бужигналаа даа. Бид бүлэг болж хуваагаад, би хэдэн Африк нөхөдтэй хамт баг болов. Өнөө хэдтэйгээ энэ тэнүүгээр явж судалгаа хичээл хийгээд л. Тэгсэн тэнд би "од" болж тодорлоо шүү дээ. Цөөхөн хоног ч гэсэн "од" байх гоё юм байна лээ. Яасан гэхээр, өнөө Африк нөхөд чинь миний үсийг ирж илээд бариад үзээд салахаа байв даа. Амьдралдаа шулуун үс барьж үзээгүй нөхөд байна лээ ш дээ. Ер нь Африк руу үсний ширхэгээ нэг нэгээр нь савлаж экспортловол ашиг олох болов уу? За түүнээс гадна хамгийн хөгжилтэй нь надад нэг Африк хайрын захиа өгөв шүү дээ. Бод доо, төрснөөсөө хойш хайртай гэдэг эр хүнээс сонсоогүй, хайрын захиа зурвас эх хэлээрээ ч авч үзээгүй хүн чинь анхны хайрын захидлыг Африк нөхрөөс, англи хэлээр авдаг юм байна. Баярламаар ч юм шиг...яамаар ч юм бэ дээ...Надад ийм л юм дутаж дээ гэж санагдсан ч хөөрхөөн тэндээ догдлуулчихдаг эд байна лээ.

... Би тагнуулчтай хамт амьдраад байгаагаа мэдлээ шүү дээ. Нэг өдөр хөрш Япон маань тагнуулын тухай яриад салахаа байв. Хөөрхий маань зүүдээ ярих гээд хулгайгаа ярьдгийн үлгэр болох гээд байна уу. Өнөөх маань гадаадад байхад тагнуулын обьект болдог байснаа ярьдаг болов. Тэгснээ намайг гэнэт их асуултаар булж эхэллээ. Намайг ямар хүмүүстэй нийлдэг, тэр хүмүүс юу хийдэг, цаашид яах гэж байгаа зэргээс өгсүүлээд төрлийн юм сониучирхаж ирэв. Ингээд ерөөсөө хөрш нөхөр өөрөө айхтар тагнуулч байх нь гэж бодов. Хамтран байр хөлслөгчөө тагнуулч гэдгийг таамагласнаас хойш би ч баахан ажиглалт хийв. Миний орны хажууд гэгээн Мариагийн жижиг баримал гэнэт байхыг анзаарав. Манай хүн сэмхэн тавьчихаж. Чагнах төхөөрөмж дотор нь суулгасан байхаас зайлахгүй нь гэж бодоод өнөөхийг нь өвөртөлж гараад хол аваачиж хаячихсан. Тэгж ч хялбар тагнуулдуулахгүй шүү. Ерөөсөө тэр намайг тагнаад байгаа юм бол, би ч гэсэн яаж зүгээр байхав. Сөрөг тагнуулын ажиллагаа явуулна гэж шийдлээ.
Янз бүрийн юм тор дүүрэн авчраад хаяхдаа надаас нууж хаяад байгаа юм. Тэр хэрэглээд байгаа гоо сайхны эм, тос гээд юм хумныхаа хайрцаг савыг бүр нууна шүү дээ. Дараа тэрийг нь олзолж авч, Япон хүүхнүүд яг юу хэрэглээд залуу харагдаад байгаа нууцыг мэдээд чамд хэлэмз. Сөрөг тагнуулдаж тэдний олон нууцыг дэлгэнээ, гайгүй...