Saturday, July 14, 2007

Долоон сар

Наадам сайхан баяр юм аа. Хуушуураа ч идлээ, бөхөө ч үзлээ, хурданы морио ч харлаа, сурын харвааг ч сонирхлоо. Он айрынхны буянаар монголын телевизийг шууд үзэж сэтгэл баяслаа.
Би гэж хорвоо дэлхийд ганцаараа эжий ааваа алдсан хүн шиг л баяр наадам болохоор л тэр хоёроо үгүйлж баахан гунигладаг хүн л байхымаа. Аавтай наадам л хамгийн гоё байж дээ гэж бодогдоод л. За тэр миний хүний гуниг ч яахав. Харин Он-Айрынхны үйлс нь дэлгэрмээр ач буянаар үзэж хараагүй шинэ телевизийн суваг, нэвтрүүлэг үзлээ. Тэгсэн Унагалдайн мухлаг гээд хүүхдийн хөөрхөн нэвтрүүлэг байдгийм байна. Саяхны дугаар нь жигтэйхэн үндсэрхэг үзэл сурталтай болж өнгөрөв. Тэрхүү нэвтрүүлгээр унагалдай, хөтлөгч охин хоёр үл ялих зүйлээс болж маргалдаж, охин унагалдайг Монголоо мэдэхгүй гэж шүүмжлэнгээ "өвөр монгол юмуу, эсвэл хятад юм уу, чи яг хужаа байх аа" гэснээр том асуудал үүсч, улмаар бие биеээ "хужаа" гэж дуудаж, унагалдай нь охиныг "хужаагийн хийсэн хуушуур" гэснээс болж бөөн уйлаан майлаан болов. Хөтлөгч охин өөрийг нь "хужаа" гэж айхтар муухай доромжлолоо гэж тунирхан гомдож, нэвтрүүлгээ орхилоо гэж айлгаж сандаргав. Тэгж тэгж нэвтрүүлэг юм чинь эвлэрэв. Эвлэрэхдээ "хужаа бол энэ дэлхийн хамгийн муу хүн, "хужаа" гэж дуудах чинь хамгийн муухай доромжлол" гэж дүгнэж, дахиж бие биеээ ингэж муухайгаар хэлэхгүй байхаар хэлэлцэж тохиролцож бие биеэ уучлацгаав. Нэг тэрбум гаруй хятад хүн гомдвол гомдохоор л хэлээд тавьчихдаг юм байнаа.

Хэрвээ гэртээ хогийн сав, халтар аяга тавгаа цэвэрлэхгүй хайхрахгүй хаячихвал халуун зун ялаа батгана, хорхой жоом нь цуглараад, наргиан цэнгээн хийж, үр удмаа үлдээгээд, ёстой хутга тавихгүй идэж, хундага салгахгүй ууж, наадамдаж баясаж. Гал тогоогоо сайхан цэвэрхэн арчлахгүйн бол муусайн хар ялаа, заваан өт гэж мянга зүхээд, хор цацаад арилна гэж байхгүй.
Тэрхүү "дэлхийн хамгийн муу хүмүүс" орчлонгоос гэнэт алга болчихгүйгээс хойш өөрсдөө л бид эддээ эзэн нь болж, чадал мэдлэг сайтай л байж гэмээ нь буянаа хадгалахым биддээ.

За үг олдох нь. Үгийн цөөн, юбканы богино нь гэдэг үг сонссоноос хойш нуршиж чалчах эрс багассан шүү.

2 comments:

A.Амарсайхан said...

Үгийн цөөн,
Юүбэкний богино нь гэдэг чинь ёстой гоё үг байна даа.

Унагалдайнхан дайн гаргах дөхсөн байна шүү.

Лхагваа said...

Unagaldai gej yostoi sonsooguim baina aa. Mongold ochihooroo tuhtai sain uzehees.
Yubeknii bogino gedeg chini mani meted heregtei ug baina. hehehe