Хичээл давтлагын өрөө (studyroom) -д яг урд маань хятад, япон, солонгос оюутнууд дуу авалцан чанга чангаар чалчих нь ганцаараа монгол миний эрдмийн замд саадтай л байна шүү дээ. Тэвчээрийн хязгаараа уртсгахын тулд Take That-ын Patience, A-ha-ын Stay on these road, The Oasis-ын Don't Look Back in Anger гэх мэтийн сонсожийн. Хоёр цаг гаруй яасан ч их ярьдгийм дээ. Ядаж байхад миний дэргэд, урд, зэргэлдээ мастерийн ангийн хамгийн царайлаг залуучууд нь суучихсан байж таардгийм. Таарсан ч гэж би л царайлаг, хөөрхөн инээдэг гээд нэг залууг барааддаад суудлаа сонгочихсон биш одоо хөөрхөн залуугийн хойноос хөөцөлдсний шангаа хүртээд байж байгаа нь энэ. Дашрамд хэлэхэд залуус аа, хөөрхөн хүүхэн хүзүү хугалах, хэтэвч хоосруулах аюултай шүү. Наад зах нь бөөн өрсөлдөгчид.
Энэ хүүхнүүд ч миний эрдэм номд шамдан суралцах гэсэн хүсэл тэмүүллийг үл тоож байна. Намайг ер нь хүн гэж харж үзэж байгаа ч юм алга. Бараг л толгой, мөрөн дээр тохойлдож байгаад л хажуудах харц булаасан залууг тойрч бүчээд л байна. Сайхан залуу байх сайхан юм өө. Чухам л хаалгаар гутлын хоншоор нь цухуйхад л хавийн бүсгүйчүүд л Тэр-саан, Тэр-күүүүн гээ л дуу хоолойгоо янагийн өнгөөр хувиргаад л гүйлдээд л. Би бол шууд очоод л Өнөө орой завтай юу? гээ л асуучихаж болдоггүй юм байхдаа гэж муйхраар бодохоос цаашгүй юм.
За энэ бол хичээлийн шинэ семестрийн эхний өдөр юм шүү дээ. Гэтэл 10.30-д хичээлтэй байтал 10 цагт сэрж байдаг би нээрээ мөн ч унтамхай юм аа. Хүү хаа гээ л нойтон үстэй, хавдсан нүдтэй усны үхэр шиг юм л ангидаа ортол багш хичээлтэйгээ мартаад ирдэггүй, цонхолж л байдаг.
Энхрий хайрт ерөнхийлөгчийнхөө УИХ-ын намрын чуулганд хэлсэн үгийг уншсан нь ер нь фелъетон шиг санагдав. Үгээ өөрөө бэлддэг юм болов уу, өөр хүн бичиж тэрлэж суудаг юм болов уу. "Эв нэгдэл" гэж яг юуг хэлээд байгаа юм, "номт төр" ч гэнэ үү бас. “Номт тєр” бол нэр хvндээ боддог тєр ч гэнэ үү. Яагаад ч юм энэ илтгэлийг бичсэн хүнийг ийм номт төрийн онол гэсэн орижиналь айдияа олох гэж олон хоног шаналангуй царайлж явсан байх гэж бодогдож байна. Инээд муутай элэглэх дуртай хүнд бол эргүүлж гуйвуулах зүйл ихтэй сайхан илтгэл болжээ.
"Манай монголчууд “замаг сайтай усанд шувуу бvхэн цуглардаг, зан сайтай айлд хvн бvхэн цуглардаг” гэдэгчлэн “засаглал сайтай орон нутагт л хvн ам нь єсч єєдєлж байдаг, тийм учраас хvн амыг нь л тоолоод бай” гэсэн утгатай vгийг Францын их сэтгэгч Руссо нэгэнтээ хэлсэн нь бий" гэж байх шиг. Монгол маягийн илтгэлийн хэв маяг гэж байдаг бол хэн нэгэн алдарт философич, улс төрчийн хэлсэн үгийг дам дам байдлаар хэрэглэх, бас монголын зүйр цэцэн үгийг ишлэх, тэгээд бүр "нэгэнтээ хэлсэн байдаг" гэж заавал хэлэх юм. За тэр ч яахав, орон нутгийн удирдлага сайн ажиллаж байна уу үгүй юу гэдгийг нь хүн амын шилжилт, хөдөлгөөн, тогтворжилтоор нь хэмжих санааг л илэрхийлж байгаам байх. Арай ч дээ л гэж бодогдмоор. Орон нутгийн өөрөө удирдах ёс нь бүрэн бүрдэж чадаагүй, эрх мэдэл, санхүүгийн бие даасан байдал нь хангалтгүй байгаа, нийт хүн ам хөдөө аж ахуй, байгаль орчноос хамааралтай амьдарч байгаа, орон нутаг битгий хэл улс даяараа аж үйлдвэрлэл гэж юм огт байхгүй байхад л хаа байсан Руссогийн үгээр өөрийн санаагаа бататгах гэж ч байдаг нь... Үгүй ядаж, орчин үеийн хөгжлийн эдийн засгийн эрдэмтэн мэргэдээс иш татсан ч болоосой.
За өнөөдөр нэг найзын төрсөн өдөр. Завгүй ч гэсэн зай гаргасугай.
No comments:
Post a Comment