зарим нэг хэцүү түнш

Монголдоо ирж ажиллаад зарим нэг төрлийн нөхдөөс болж ажил төрөл ахихгүй, хойшлох, нервтүүлэх, заримдаа залхаах байдал гарч байна. Заримдаа би тэр нөхдийг "амрагууд" гэж нэрлэнэ, яагаад гэвэл байнга тэр хэдийнхээ хойноос хөөж, хормой сэлтээс зуурна. Гэхдээ тодорхой ангилалд оруулчихаад байгаа л даа.

1. Бүлтүүш. Иймэрхүү төрлийн залуус нэлээн тааралдав. "Намайг тэнд явж байхад тэгдэг, энэ чинь ийм л дээ, би урьд нь тэнд тэгж баллаад дарга захирал нь шүтээд, сүйд болоод, энэ бизнес бол ёстой юу байсан юм, би хийчихнэ" гэх мэтээр бүлт бүлт үсрээ л байна. Холливуд инээмсэглэлээр инээж байгаа л хачин соёлтой боловсон загнаад л толгой түрүү эргүүлж өгнө. "Хоёулаа ингээ л хийчихнэ, юу байхав. Би судалж байгаа. Одоо удахгүй хийнэ" гэх мэтээр бас итгүүлж өгнө. Даанч ярианаас цаашгүй. Хийх нь үгүй. Яачихваа нөгөөх чинь гээ л хойноос нь чаргуулдахаар Өө яг одоо хийж байна, маргааш өглөө бэлэн болно гэнэ. Тэр маргааш өглөө нь болтол хэдэн үе жаран зуун өнгөрнө. Бүлтүүшүүдтэй харьцахад нэг сайхан нь жигтэйхэн эелдэг. Өөдөөс инээгээ л байна. Хөгшөөн, найз аа гээл нээх дотно дуудна. Тэгэхээр яах юм бэ, би. Бас л өөдөөс нь инээж л байгаа юм чинь дээ. Харамсалтай нь ажил хэрэг яриад тогтсон шийдэлд хүрнэ гэж хэцүү.

2. Бултууш. Бултууш бүр амны фигуртэй байж чаддаггүй, харин бүлтүүшүүд овоо сайн бултана. Зарим бүлтүүшүүд бүлтэрсэн хэвээр бултахгүй улам наалддаг. Бултуушууд бол юу л асууна, заа л гэнэ. Тэгье ээ л гэнэ. Тэгээд л алга болно. Бултаад алга болчихно. Бүр хилийн чанад рүү чавхдана. Арай л дэлхийг орхиод нисчихгүй юм. Хамгийн аюултай нь өгсөн үүрэг даалгавар, ажил төрөл бүгдийг ганцаараа өөртөө аваад бултаад алга болдог болохоор зарим тохиолдолд бултуушийг ирэхийг харуулдах шаардлага гарна.

3. Балтууш- Эд бол балладаг нөхдүүд. Авилгал, хахууль, аргалах ухаанд мэргэн гэж жигтэйхэн. Авилгал өгдөггүй тендер үгүй, хахууль өгөхгүйгээр хэрэг бүтэхгүй, аргалж л байж ажил амжина гэсэн бодолтой. Ийм хүмүүс бизнес хийхэд эхлээд бөөн шат дамжлагыг хурдан шуурхай шийдээд амар юм шиг, сэргэлэн нөхөд болж харагдана. Гэхдээ бизнес урт хугацааны байх, тогтсон аж ахуйн нэгж болж ажиллах гэх мэт төлөвлөгөөтэй бол эдгээр нөхдийн хийсэн болгон ёстой тээр тушаа, гай зэтгэр болж дараа нь толгойны үс зулгаасан зовлон болно.
Хахуульдаж аргалж авсан зүйлээ хадгалах, үргэлжлүүлэхийн тулд улам л ээдрээтэй байдал үүснэ. Монголд бизнес хийе гэвэл яг ёс горимоор нь хуулийн дагуу хийвэл болж л байна. Харин ч баталгаатай. Ёстой шүүхдвэл шүүхд бид хуулиа барьсан улс гээд бардам сууж байгаамдаа. Хэнийг ч гуйх шаардлагагүй хахууль энэ тэр хэрэггүй. Болж л байна. Явж л байна.

4. Бэлэнтүүш - Эд бол зүгээр л сууж байгаад мөнгө олчих санаатай үзэж тарна. Яаж зүгээр сууж байгаад мөнгөтэй болох вэ гээд л толгойгоо гашилгана. Тэгж байгаад баяждаг бол би өдийд тэрбумтаны жагсаалтыг тэргүүлэх л байсан. Ямар нэг хэцүү ажил гарахад гялс бусад руу шилжүүлчихээд л өнөөх л мөнгө олох аргаа бодоо л суугаа л байна. Орой нь бар цэнгээний газар тэрийгээ бас л бодно. Тэрийгээ их ярина өө. Хураасан хэдэн мөнгөө хэн нэгэнд өгчихөөд л тэр нь үржүүлээ л буцааж өгөх юм бодно. Иймэрхүү хүмүүстэй бизнес хийхэд хамаг юмаа өнөөхдөө өгчихөөд өөрөө зүгээр суух гээд зүтгээд байдаг төвөгтэй.

5. Чухлууд- Эд бол их хичээж байгаа нөхөд л дөө. Бүлтүүш гэхээр арай биш. Аль болох худлаа ярихгүйг хичээж байгаа. Бултууш ч биш. Гэхдээ бултахад бэлэн. Төрийн бус байгууллага, компани, охин, хүү, ач зээ компаниуд байгуулчихсан хажуугаар нь төрийн албанд ажил хийнэ. Бөөн нэрийн хуудас гаргаж ирээд алийг нь авах уу гэнэ. Уул нь мөрөөдлийн төлөө тэмцэж байгаа мэт боловч энд тэндгүй царцаа шиг үсчээд байхаар барьцгүй. Чухлууд гол нь чухалаа мэдрүүлэх гэж байдгаараа хичээх нь огт чухал биш надад бол ажлын хажуугаар тээртэй байдаг юм. Ажил ярьж байнгуут гэнэт Чи Богд уулын Их тэнгэрийн аманд газар авахад ямар үнэтэйг мэдэхгүй биз? эсвэл Бензийн ирэх жилийн загвар ямар үнэтэй бол оо, чи сонирхсон уу гэх мэт алгебрын бодлогоос хүнд асуулт асуудаг юм.

6. Томууд- За эд бол их том хүмүүс. Их том ярина, том машинтай, том байртай, том гүзээтэй, том түрийвчтэй, том компанитай гээд л бүгд л том. Би бол шар будааны үртэс төдий л харагддаг юм шиг байгаа юм. Харц дээгүүр, ер нь бол онийсон байдалтай. Хамрын нүхний үсийг нь би бараг тоолчихмоор. Дуу нь гарах гэж их юм болно. Ганц үг унах нь говийн бороо шиг. Хөл бөмбөг, сагс тоглохдоо ч костюмнаасаа салах нь үгүй. Тийм болохоор томуудад зориулж бараг тусгай талбай бэлдэхгүй бол ирэхгүй. Эд нартай харьцаж тоогдох л хэцүү. Томууд өөрийнх нь том баг уначихвий, жинхэнэ төрх нь мэдэгдчихвий гэж үнхэлцгээ хагартал айдаг нь өрөвдмөөр ч юм шиг.

За нэг ийм амрагуушуудтай бор өдрийг өнгөрөөж байна. Мартууш, Гүндүүш гээд цаашаа үргэлжлэвэл үргэлжлэх ч гэлээ үүгээр зогслоо.