Monday, March 24, 2008

тэмдэггүй


...Чингэхэд шавь асуужээ: Багш аа, гэрлэлт гэдгийг тайлбарлаж өгнө үү?

Багш хариулжээ:
Та хоёр хамтдаа байх гэж төрсөн, насан туршдаа бие биеэ түшиж амьдарна.
Та хоёрын дундуур үхлийн элчийн цагаан далавч дэвтэл цугтаа байх тавилантай.
Бурханы чимээгүй дурсамжид ч та хоёр хамт байна.
Гэхдээ хамт байна гэдэг тас зууралдана гэсэн үг биш ээ.
Тэнд, та хоёрын дунд диваажингийн салхи бүжиглэг.
Бие биеээ хайрла, гэхдээ хайраа зорилго болгож болохгүй.
Дурлал хайр- та хоёрын сэтгэлийн эргийг холбогч гүүр- давлагаалах далай болог.
Бие биеийнхээ уух аягыг дүүргэ- гэхдээ нэг аяганаас битгий уу.
Бие биедээ идэх талхыг өг- гэхдээ нэг зүсмээс хамтдаа бүү ид.
Цугтаа дуулж, бүжиглэж, хөгжилд. Гэхдээ бие биеийнхээ орон зайг хүндэл.
Пийпаа хөгжмийн чавхдас салангид ч хамтаа хөглөгдөн аялгуу эгшиг гаргадаг бөлгөө.
Бие биедээ зүрх сэтгэлээ өг. Гэхдээ бүү өмчил. Гагцхүү амьдрал л та хоёрын зүрхийг өөртөө багтаах чадал буй.
Хамтдаа зогс, гэхдээ бүү наалдаж нал.
Сүмийн багана бие биесээсээ хол зайдуу байдаг юм,
Царс, наргил мод бие биеийнхээ сүүдэр дор ургадаггүй юм.

Халиль Жебран (Khalil Gibran)

Sunday, March 23, 2008

миний урд

Ард алхсан гишгэсэн мөр... Урд...цав цагаан...цэлийсэн... Заримдаа бодох юм... Залуу байх ямар сайхан юм бэ...
Харуки Муракамигийн нэг номны талаар япон нөхрийн сэтгэгдэл тэмдэглэлийг уншаад уг номноос ишилж надаа хэлсэн найзын үг..."Чи миний ор тас мартаж, санахыг ч үл хүсэх тэр зүйлийг, тэр өнгөрснийг үнэхээр мэдмээр байна гэж үү?"

Ямар номон дээр нь хэн ийм үг хэлдэг юм бол оо?

...Үгүй ээ, би мэдмээргүй байна, бас чи ч дахиж санаад хэрэггүй. Тэр тэнд гишгэсэн мөртэй хамт үлдэг. Болоод өнгөрснийг дахин дахин босгож, амилуулж, байнга тэнд торлогдож байхыг хэн хүсэх билээ. Хоёулаа хамт ургашлая, явъя, гараа өгөөч...

үймсэн дотор


***Хөгшин муур явж байтал хөөрхөн жаахан муужгай дороо эргэлдэн нэг унаад л, буцаж босоод л, дахиж эргэлдээд л байхыг харж гэнэ. Хөгшин муур муужгайг өхөөрдөн асууж гэнэ.
- Чи яагаад дороо эргэлдээд байгаа юм бэ?
- Сүүлээ барих гээд.
Хөгшин муур балчир байхдаа бас л ингэж сүүлээ барих гэж оролдоод бүтэхгүй болохоор нь бухимддаг байснаа санаж гэнэ. Одоо бол сүүлээ төвөггүй бартчихдаг, хүрчихдэг болсон аж.
-Яагаад сүүлээ барих гээд байгаа юм бэ?
- Хэн нэг нь өмнө нь миний сүүл миний аз жаргал байдаг гэсэн юм. Тийм болохоор би аз жаргалаа алдахгүйн тулд баттай гэгч нь барьж авах гэсэн юм. Чингэхэд нь хөгшин муур муужгайг илэн хэлж гэнэ.
- Намайг яг чам шиг байхад хэн нэг нь энэ үгийг хэлж байсан юм. Тэргэхэд би бас яг л чам шиг сүүлээ барьж авах гэж адгаж байлаа. Өдөр бүр барих гээд чадахгүй, хүрдэггүй байсан даа. Сүүлдээ залхаад сүүлээ хөөцөлдөхөө байчихсан. Тэгсэн юу болсон гэж санана?
- Юу??????
- Томоо болсон хойно анзаартал сүүл үргэлж надтай хамт байгааг мэдсэн дээ.
****
Нэг нөхөр талийгаач болж. Нөгөө ертөнцөд Бурхантай хамт өөрийн туулж өнгөрүүлсэн амьдралыг эргэж нэг харж гэнэ. Тэгэхдээ амьдралыг харуулахдаа далайн эрэг дагуу элсэн дээрх хөлийн мөрөөр дүрсэлж үзүүлж гэнэ. Анзаартал, ихэнх үед хоёр хүний хөлийн мөр гарсан байтал, хамгийн их зовж шаналж байх үед ганцхан хөлийн мөр гарсан байж гэнэ. Хүн хэлжээ:
- Бурхан минь, та намайг хүнд хэцүү үед яагаад ганцааранг минь орхисон юм бэ? Яаж ингэж чаднам бэ? Бурхан хариулж:
- Би тэр үед чамайг тэврээд алхаж байсан юм аа.



***
Нэгэн хүн амьдралын зовлон бэрхшээлд зовж ядарч туйлдаа хүрч гэнэ. Тэрээр Бурханд ямар хэцүү байгаагаа хэлж, мөрөн дээрх ачаанаас нь хөнгөлж өгөөч гэж гуйн мөргөжээ. Бурхан өгүүлэв:
- За тэгвэл чи эндээс хүзүүндээ зүүж явах эрхиэ өөрөө сонго. Хүнд эрх хүнд ачаа. Хөнгөн эрхи хөнгөн ачаа болно. Ингээд Бурхан эрхиний агуулахад аваачив. Өнөөх эр өөрт ачаа бага байх эрхи хайж эхэлжээ. Ихэнх нь хүнд, эсвэл том, эв хаьгүй байлаа. Явж хайж хайж эцэст нь хамгийн хөнгөн, жижиг эрхийг олж
- Би үүнийг авлаа гэжээ. Чингэхэд Бурхан хэлжээ:
- Наад эрхи чинь угаасаа таны хүзүүнд зүүлттэй байсан чинь шүү дээ.

Ингээд энэ долоо хоногийн хагас сайн өдөр гэхэд эх орныхоо газар шороон дээр хөрвөөж байх нь. Юу хүлээж байгааг бурхан, чөтгөр хоёр л мэдэх байх. Гэхдээ бүх юм сайн сайхан руу тэмүүлж байдаг гэдэгт үргэлж итгэдгээрээ урагшаа.
Монголд намайг нүдээ ширгэтэл хүлээж байгаа хүн эмээ. Аргагүй, манайд байгаа хоёр эмэгтэйн нэг нь эмээ, нөгөө нь би юм чинь дээ. Сүүлийн үед өдөр нүдээ аниад суугаад байдаг болсон гэнэ. Яагаад ингээд байгааг асуухаар ач охиноо иртэл нүдээ гамнаж байгаа юм гэнээ. Ер наслаад нүд, чих нь аргагүй муудсан ч харъя гэснээ хараад, сонсъя гэснээ сонсоод л байгаа юм. Ойрд Монголын улс төр гэж бантангаа хутгаад эмээгийн дэмждэг ардчилсан нам нь хийморийг нь сэргэтэл хөгжөөхгүй байгаа бололтой. Очиж байгаад л улс төрийн халуун сонин, сонгуулийн прогноз сонсох гээд байгаа юм шүү дээ, эмээгээсээ.

Tuesday, March 18, 2008

Сканер вашего сердца (Триникси)



1. Ваш выбор символизирует человека, который мог бы вам понравиться в реальной жизненной ситуации.
Лошадь - Безудержный, свободолюбивый и свободный.
2. Ваш выбор символизирует впечатление, которые вы хотите произвести на человека.
Лошадь - Оптимизм.
3. Ваш выбор символизирует поведение, которое заставило бы порвать отношения с вашим партнером (любимым человеком).
Акула - Ваш партнер такой человек, который пойдет по головам и не остановится ни перед чем.
4. Ваш выбор символизирует вид отношений, которые бы вы хотели иметь с вашим партнером (любимым человеком).
Кролик - У вас очень теплые отношения. Вы всегда с любовью думаете и часто вспоминаете своего партнера.
5. Ваш выбор показывает смогли бы вы совершить измену.
Человек - Вероятнее всего, что нет.
6. Ваш выбор демонстрирует ваше отношение к браку.
Белый тигр - Для вас брак - это нечто драгоценное, когда вы поженитесь,вы будете высоко ценить брак и вашу вторую половинку.
7. Ваш выбор демонстрирует ваше отношение к любви.
Лошадь - Вы не любите длительных взаимоотношений, вы готовы только на флирт.

Пройти тест!

Monday, March 17, 2008

ууртай ууртай

Аймаар ууртай байлаа уул нь өчигдөр. Зулайнаас нь уур савссан, нүднээс нь гал гарсан, амнаас нь утаа савссан түнтийсэн юм л өнхөрсөөр гэртээ ирэв. Товчхондоо нутаг буцахын өмнө байрны эзэндээ мөнгөө дэлсүүлчихлээ. Ёстой уур их хүрэв. Байрнаас гарахад барьцаа мөнгөнөөс зөвхөн цэвэрлэгээний мөнгийг аваад буцааж өгнө гэсэн боловч цагаа тулсан чинь нэмэгдээд ариутгал, шал солих мөнгө орчихдог байна. Хагас жил хөлслөхөд ердөө гурван сар л амьдарсан, шаланд нь сэв ч суулгаагүй байхад шал солино гэж гэрээнд заагаагүй тусгаагүй асуудал гаргаж ирээд мэдрэлийн эс таслав. Ийм зүйл гэрээнд байгаагүй шүү дээ, анх байранд ороход хийсэн гэрээ, хүлээж авсан баримтад угийн хэд хэдэн газар шалны зураас гарсан байсныг тусгасныг эргэж харна уу гэтэл байрны эзэн болон зуучлагч компани хоёр ихэд гайхав. Энэ байрны эзэн угаасаа л ийм хэмжээний мөнгө авдаг, өмнө нь нэг ч хүн гомдол гаргаж байгаагүй, анх удаа та байлаа гээд эргүүлж тойруулаад, гэрээ, цаасыг үл тоомсорлож байх юм. Ариутгал, цэвэрлэгээ яаж ч бодсон тийм үнэтэй гарах учиргүй гэтэл тэр ажлыг хариуцсан компани нь өнөөх байрны эзнийх байж таардаг юм аа. Тэгэхээр үнээ өөрөө тогтоогоод, завших нь аргагүй. Хөлслөгч ч гэсэн үүнийг мэддэг ч юм уу, гарах эрсдэл гэж тооцолчихдог ч юм уу. Танай Иргэний хуулиар гээд л эхэлтэл зуучлагч компани тэр тухай огтхон ч сонирхохгүй байгаа нь илт. Эцэстээ над шиг асуудал үүсгээд байдаг буруу номтон тэр бүр байхгүйг ойлгов.
Байрны гэрээ байгуулах үед стандарт гэрээтэй танилцахад ихэнх заалт нь л миний үүрэг байхаас миний эрх ердөө хугацаанаас өмнө нүүх л байв. Гэрээнд барьцааны тооцооны талаар оруулж, төлсөн мөнгөө шаардах эрх, зайлшгүй гарах элдэгдэл хорогдлын тооцоог бодох аргачлал зэргийг оруулах санал тавьтал зуучлагч компани хэрэв тэгнэ гэвэл доод тал нь сар гаруйн хугацаа орох бөгөөд бүх хөлслөгчид нэг л гэрээний загвараар хийдэг тул таны энэ шаардлагыг бараг л утгагүй гэж үзэж байгаагаа эелдгээр хэлсэн л дээ. Тэгээд ч цөөхөн сар амьдрах байрны төлөө ямбагначихав уу, япончууд муухайтахгүй л байлгүй дээ гэсэн чинь хөнгөмсөг бодол байлаа.
Ер нь асуудлын гол нь мөнгөндөө биш, харилцан тохиролцсон хэлцэл, хүлээлгэж хүлээлцэж өгсөн бичигт хэт найдсандаа уур хүрсэн юм. Гэрээ бол баталгааны үүрэгтэй болохоос гэрээнд юу гэж зааснаас үл хамаарч гол асуудал, ноён нурууг практик, хэв маяг шийдэх нь тэрийг мэдэхгүй надад шударга биш санагдав. Яах гэж тэгвэл тэр олон бичиг цаас болсон юм бэ?

Хоёр жил найман сар амьдрахад Японд анзаарсан зүйл гэвэл нөхдүүд сав л хийвэл бичиг цаас, тамга тэмдэг дарах дуртай. Тэгсэн мөртлөө тэр бичиг цаасны агуулга, ач холбогдолын талаар тэгж их чухалчилдаггүй санагдсан. Хамгийн гол нь тэр баахан цаас нь нэгдүгээрт, ингэх ёстой гэсэн мануальтай, хоёрдугаарт тамга тэмдгээ дарж байгаа этгээд "цаасан дээр мөрөө үлдээсэн тул нэрээ хичээх, нүүрний арьсаа бодох"-ыг ухамсарлуулж байгаа юм байна гэж ойлгов. Ямар нэг асуудал, маргаан гарахад өнөөх бичиг цаас руу орохоос өмнө ам хэлээрээ зохицоод шийдэхийг эрхэмлэдэг бөгөөд байдал бүр бишдээд, дордоод, эцсийн шатандаа орохоор тэр гэрээ сэлтэд юу гэж бичснээ хуульчаар ч юм уу уншуулж асууж эхэлнэ. Тэгж цагаа гарзадсны оронд зүгээр л наашаа харж инээж, цаашаа харж ярвайсан л яалт ч үгүй дээр л болчихож байгаам.
Ерөнхийдөө нэр нүүрээ бодоод, хоорондын харилцаагаа хадгалах, муудалцахгүйн үүднээс өөрт хохиролтой байсан ч гэрээ хийх, төлбөр төлөх, үг дуугүй даган биелүүлэх зарчим дээгүүрт тавигддаг юм байна гэж стереотайпдаж дүгнэв. Тогтсон хэв маягаас амархан гарч, шинэчлэгдэхдээ маруухан ч юм уу. Бухимдаад дутуу дулимаг дүгнэсэн байж магад. Эрүүл ухаантай болохоор тухтай бодохоос.

Гэхдээ ч япон үг яриаг ойлгоод байгаа. Жишээ нь ямар нэг үдэшлэгт урихдаа "Ийм баяр болох юм байна. Төлбөр нь их үнэтэй, танай гэрээс хол юм даа. Буцаж харихад хэцүү юм даа. Нэг монголд байсан хүн ирэх юм байна лээ.Чи танихгүй л дээ" гэхчилэн яг намайг уриад байгаа юм уу эсвэл очоод дэмий дээ гээд байгаа нь мэдэгдэхгүй юм яриад эхэлбэл "очино оо" л гэх. "Ажилбар чинь их сайн болжээ. Одоогийн байдлаар энэ төвшинд хийнэ гэдэг болж байна. Хуудасны тоо зуугаас дээш байвал зүгээр. Гэхдээ болж болж" гэвэл хуудасны тоогоо зуугаас дээш гаргах л ёстой гэсэн үг. "Өнөөдөр тэндээс нэг хүн ирж лекц уншина" гэвэл аа тийм үү гээд өнгөрөх бус харин би тэнд суух ёстой ч юм уу. "Дөнгөж л хорьтой жоохон хүүхэд шиг харагдаж байна шүү. Эгдүүтэй хөөрхөн юм аа. Хуульчаар ажиллаж байсан гэхээр итгэмээргүй" гэх мэт зүйл яривал намайг "бацаан аа, чамайг хуульч гэхээр инээд хүрээд өхөрдмөөр байна" гэсэн үг биш, үнэнгээсээ л сайхнаар магтаж байгаа гэх мэт. Анх эргүүтээд ойлгодоггүй байсан чинь одоо бол овоо болчихоод байгаан.


Жич. Асуудал үүсгэсний ачаар ч гэх үү тээрээс ч гэх үү, байрны эзэн ядаж жоохон ч гэсэн мөнгө буцааж өгөхөөр болов. Заргач юм аа би.

Sunday, March 16, 2008

Milgram Obedience Experiment

Ажилд ороод хэдхэн хоноод, удаагүй байхдаа бага даргын тушаалыг үг дуугүй даган биелүүлээдэхсэн чинь уг тушаал нь дүрмийн бус байж таараад том даргаасаа банга хүртэж билээ. Юу юу ч гэж загналаа даа. Ямар ч дарга байгаад хүн ал гэвэл чи алах уу? Хуулиа мэддэг хүн байж даргын тушаалыг буруу байна гэж бодвол эсэргүүцэх ухаан алга уу гэх мэтийн агуулгатай л байсан. Чихний хулхийг нээж, нүдний нуухыг авсан шиг сайн банга байсан. Түүнээс хойш дарга босс хэнбугай ч бай тушаал заавар өгөхөд нь хууль дүрмийн дагуу биш л бол үгүй ээ, чадахгүй ээ, болохгүй ээ гээд гэдийгээд хэдэрлэдэг аашны тулам л болсон л доо.
За тэр яахав. Өөрийгөө ойлгох гэж психологидов. Өөрийн тэр дээр үеийн алдаа сургамжтай холбоотой ч юм уу, Милграмын туршилтыг үзлээ.
1963 онд Стэнли Милграм Дэлхийн 2-р дайны үед цэргийн албан тушаалтнууд дээд том даргын үгийг дагаж биелүүлсэндээ тэр олон мянган хүнийг хороов уу, эсвэл угаасаа хэрцгий хүмүүс байв уу гэдэг асуултад хариулахаар туршилт хийжээ. Тэрээр туршилтандаа урьдаас бэлдсэн нөхрийн биед нь цахилгаан гүйдлийн багаж зүүлгэн, багшаас өгсөн асуултад буруу хариулсан тохиолдолд тодорхой хэмжээний тог цохиулахаар "төлөвлөжээ". Багш сургагч этгээдэд асуулт тавин, эхний буруу хариултад 15 вольт, дараагийнханд вольтын хэмжээг ихэсгэсээр 450 буюу үхэлд хүргэх аюултай төвшинд хүргэх даалгавар өгч. Багш, сургагч хоёр өөр өөр өрөөнд оруулжээ.Үнэндээ бол тэр нөхөрт ямар ч вольт ирэхгүй бөгөөд харин тодорхой төвшинд ирэхэд нь болъё оо, зогсоогооч ээ, чадахгүй нь ээ, үхлээ гэх мэт үг хэлэх заавар авчээ. Харин "багш"-д энэ жүжиглэлтийн талаар хэлэлгүй нуужээ. Багш эхлээд буруу хариулахад тогоор цохиж байснаа вольтын хэмжээ ихсээд ирэхэд дахин хэмжээг ихэсгэхгүй, үргэлжлүүлэхгүй гэж татгалзахад туршилт удирдагч харин үргэлжлүүлэхийг шаардаж байв. Туршилтын үр дүн: оролцсон багш нарын 65 хувь нь 450 вольтоор цохиход бэлэн буюу олонх нь хэдийгээр цаана хүн үхэх аюултай байгааг мэдсэн ч тушаалыг даган биелүүлэх төлөвтэйг тогтоожээ. Үүгээр Милграм хүн өөрөөсөө илүү дээд албан тушаалтан, эрх мэдэлтний хэлсэн үг, заавар тушаалыг үг дуугүй даган биелүүлэх хандлагатайг харуулж байна. Мөн хүн эгзэгтэй үед шийдвэр гаргаж чаддаггүй буюу чадваргүй үед асуудлыг өөрөөс дээгүүрх этгээд ба бүлгийн гарт өгөх, тэрчлэн эрх мэдэлтний тушаалыг даган биелүүлэх үед хүн өөрийн үйлдэлдээ хариуцлага хүлээх тухай бодохоо байдаг байна.
Милгармын туршилттай холбоотой хүний хар, барзгар талыг харуулсан The Human Behavior Experiments баримтат киног үзвэл сонирхолтой санагдсан. Яагаад гудамжинд бүсгүй хүн тусламж гуйж орилоход хөршүүд цагдаа дуудаагүй, яагаад найз нь нүдэн дээр нь амь тавихад эмнэлэг рүү утасдаагүй, цагдаа гэж өөрийгөө нэрлэсэн этгээд утасдаад хувцасаа тайл гэхэд даган биелүүлсэн МакДональдсынхан ичиг ичиг үү, энгийн сайхан хүмүүс яагаад харгис хэрцгий болж хоригдол яргалж, тарчлаах болов гэх мэтийг сэтгэл судлал талаас харуулж тайлбарласан кино. Цаашлаад хало эффект, Festinger ба Carlsmith-ын туршилт, Стэнфордын шоронгийн туршилт, Робберсын агуйн туршилт, Asch-ын тест мэдмээрийн байлаа. Хамгийн гол нь хүнд юу юунаас ч илүү эрхэм, тэрбум сая долларт ч үл цохигдох эрхэм үнэт зүйлтэй байх нь чухал юм. Тэр нь мэдээж эд хөрөнгө бус харин ёс суртахууны тансаг дээд чанар, хүн байхын эрхэмсэг оршихуй ч юм уу. За тэгээд ийм үнэт зүйлтэй байлаа ч хар талаа арилгаж чадахгүй тул ямар нэг ёс суртахуун, ёс зүй, хууль дүрэм, хүний эрх эрх чөлөө, миний хүний хувь заяа, өөрийн, гэр бүл, улс орны нэр төр, өнгөрсөн ирээдүйтэй холбоотой асуудалд шийдвэр гаргахдаа ямар нэг бүлгийн, эрх мэдэлтний, хало эффект зэрэгт автагдчихаагүй байгаа гэдгээ бодож дүгнэж байх нь хэрэгтэй гэдгийг гүнээ ойлгож авлаа.


Friday, March 14, 2008

Тэнгэр минь гэж.

Амьдралдаа ээжтэйгээ ганц л удаа хошин шог явж үзсэн. Толгойтой бүхэн л хошин шог үзээд байх юм, тийм сайхан инээдтэй, хөгжилтэй байдаг юм байх даа, нэг удаа ядаж үзье гэж ээж санал тавьснаар харж хайж хамгийн гайгүй гэх жүжигчидтэй хошин шогийн хамтлагийн тоглолтыг үзсэн юм. Тоглолтын дараа ээж бид хоёрын стресс гарах битгий хэл, зүрх нь цохилчихсон, баргар царайтай, хана түших нь халаг болсон хоёр нөхөр гэртээ харьсан л даа. Тувтан л хараал зүхэл, хэрүүл, хашгираан, доромж үгс... Тэрэнд нь хүмүүс баясаж инээхэд нь бүр цөхөрчихсөн. Энэ Нөхөр гэсэн хошин шог тухайлбал нэг жишээ нь. Эхэлж сонсоод, шулуухан, хэлэхэд ой гутах шиг.
Эхнэр нөхөр хоёр бие бие рүүгээ хашигчаад л, ах дүү нар нэг нэгнээ хорлоод л, хадам ээжээ алах гээд л, ардуур урдуур нь тавиад л... Бид бодит амвдралыг л үзүүлдэг гэж хошин шогийнхон өөрсдийгөө хамгаалдаг. Хэний амьдрал? Өөрсдийнх үү? Эргэн тойронд уу?
Гэр бүл гэж ийм л аймшгийн орон биш баймаар. Уул нь монгол бүсгүйчүүд уламжлалаа бодвол намуун дуутай, уран үгтэй, уураа барьж, учрыг ухаанаараа олдог, гэрийн эззн эр хүнээ хүндэлдэг, журамтай гэж боддог. Жоохон байхад орос кинонд л хүүхнүүд хашигчаад л, үсчээд л, яаж эр хүн тэсдэг байнаа гэж гайхдаг байсан чинь одоо хошин шогийн тоглолтоор юм л бол монгол эмэгтэйчүүд ийм аймаар шулам мангаа нар уу гэж бодож зугттал орилуулчих юм аа. Болж л өгвөл эмэгтэйчүүдээр эрчүүдийг байдгаар нь доромжлуулж дуусах юм. Яс хавталзмаар. Хэрүүлийн үгсийг уран гарамгайгаар сэтгэн олж нийтийн муу ярианы үгсийн санг баяжуулж байгаад нь иймэрхүү хошин шогийн хамтлагуудад талархууштай ч бусдаар бол чиг...

Thursday, March 13, 2008

Randy Pausch Lecture

Карнеги Мэллоны Их Сургуулийн компьютер программын профессор, Alice программыг зохиогч, виртуаль ертөнцийн хөгжүүлэхэд үнэлж баршгүй хувь нэмрээ оруулж буй пионер Randy Pausch ходоодны хорт хавдрын хүнд шатанд орж, цөөхөн сарын настай гэж оношлогдоод байх үедээ "Really Achieving Your Childhood Dreams" Сүүлчийн Лекцээ өнгөрсөн оны 9 сарын 18-нд хийжээ. Энэ лекц маш олон хүний зүрх сэтгэлд хүрч, амьдрал ахуйгаа эргэж нэг харах, үр хүүхдийнхээ хүсэл мөрөөдлийг хориглож хаалгүй дэмжих ухаарал хайрлажээ.
"Хэрэв та удахгүй үхэхээ мэдээд, хамгийн сүүлчийн лекцээ унших байсан бол оюутнууддаа чухам юуг хэлж ярих байсан бол?" Энэ асуултад Randy Pausch юу гэж хариулсан бэ гэдгийг Сүүлчийн декцээс нь үзээрэй. Сүүлчийн лекц: http://www.etc.cmu.edu/global_news/?q=node/42 - aas uzev.
http://download.srv.cs.cmu.edu/~pausch/-аас өөрийнх ьн лекцтэй холбоотой мэдээллийг татаж авч болно.
Бид бүгд л нэг өдөр энэ ертөнцийг орхих болно. Тэглээ гээд үхэлтэй эвлэрээд, "өө яадгийн, үхэх л юм чинь" гэж хэнэггүй амьдрах хайран. Профессор Pausch Сүүлчийн лекцээ хийснээр хүүхэд багачуул, хөгшин залуус, адилхан хорт хавдартай шаналж байгаа хүмүүстэй амьдралын үнэ цэнийн талаарх ойлголтоо хуваалцаж, итгэл зориг, хүсэл мөрөөдөл өгч байна. Юу юунаас илүүтэй профессор Pausch гурван бяцхан жаалдаа үргэлж нүдэнд нь харагдаж чадахгүй ч үг сургаал_ захиасаараа мөнхөрч, түшиг тулгуур болж явна даа.

Wednesday, March 12, 2008

Thursday, March 6, 2008

албадан инээх

Амьд байгаа мөч бүхэндээ баярладаг. Баярлах бүрд аз жаргал мэдэрдэг. Мэдрэх бүрд тэр бүхэн хөөс адил хөөрөн дэгдэж, замхарч алга болдог...Амьдрал хүсэл мөрөөдлийг биелүүлдэг, гэхдээ хүнд аз жаргал мэдрэх, үнэлэх эсэхийг нь өөрт нь үлдээдэг...Бие, сэтгэл хоёроо мөргөлдүүлж арцалдуулах шиг...Уухын ташаалдаа автан хайран биеэ гэмтээх, арван хуруундаа багтахгүй байтал хорь гучин бөгж хүсэх...

Тэр яахав ээ...Гол нь инээмсэглэ...Өнөөдөр хэцүү байсан ч, туйлын зовж шаналсан ч инээмсэглэ, инээ...Яагаад гэвэл:



Маргааш өнөөдрөөс ч илүү сайхан өдөр байж магад. Өнөөдөр маргаашийн босго...




эсвэл....




Маргааш өнөөдрөөс ч долоон дор байж ч магад. Өнөөдрийг хайрла...

Тийм болохоор өнөөдөр инээ... гэж айхтар сургаалдав.

Tuesday, March 4, 2008

Төрийн бодлого ба татвар тэтгэлэгт хөтөлбөр


Ёкохамагийн Үндэсний их сургууль хэд хэдэн тэтгэлэгт хөтөлбөртэй. Түүний нэг болох "Төрийн бодлого ба татвар" тэтгэлэгт Магистрын сургалтын зар гарчээ. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг вебсайтаас нь аваарай.


http://www.igss.ynu.ac.jp/wb-ppt/howtoapply01.html


хичээгтүн


Чихэндээ нүгэлт үгийг бүү сонсъё хэмээн хичээгтүн.
Нүдэндээ самуун өнгийг бүү үзье хэмээн хичээгтүн.
Санаандаа хорт сэтгэлийг бүү үүсгэе хэмээн хичээгтүн.
Амандаа чалчаа шалигийг бүү үгүүлье хэмээн хичээгтүн.
.
...‘’Нэгэн үсгийн эрдэм’’ хэмээх сургаал

хад


Хүүхэд насанд хүргэж өгдөг галт тэрэг, бүр үнэгүй байлаа ч би суухгүй ээ. Өнгөрснийг өөрчлөх шидэт үрэл, бөгж, саваа өглөө ч би лав хэрэглэхгүй ээ.

Яг өнөөдөр, одоогийн "би", оршихуй ахуй, ухамсар - алдаа оноо, жаргал зовлон, гуниг баяр, инээд нулимс, өвдөлт шаналалтай хамт төгс төгөлдөр. Мөрөөдөл хүсэл биелж байдаг болохоор, заримдаа надаар тохуурхаж байгаа мэт шоглоомтой бүтдэг болохоор - одоогийн "би". Үүнээс илүү сайхан амьдрах байсан гэсэн харуусал- зогсолтгүй эргүүлэг.