Saturday, February 24, 2007

уур хилэн

Өглөө сэрчихээд спорт төв рүү явж, хөлсөө урсгаж, хөөрхөн залуу харна даа гэж бодоод л цагаа хартал өдрийн 3 болж байхым даа. Ийм аймаар унтчихдаг юм байжээ, хөөрхий. Тэгсэн аймаар өлсчихсөн байхаар нь хоол унд эргүүлэх гэтэл ходоодны мухар руу шидчих бэлэн идэх юм гэрт алга байлаа. Гарч дэлгүүр явах гэтэл хүйтэн салхитай гэж жигтэйхэн. Агаар тэнгэр надаас дутуугүй аашлаад айлгахын. Айлаас эрэхээр авдраа ух гээд л хөргөгчөө нэгжиж хэдэн ногоо, тахианы гуя олж, тас тэврэн бөөн баяр болон нийтийн гал тогоо руугаа очтол хөгшин залуу баахан хятад хүүхнүүд чан пан гуан ши хуан ли гэж шаагилдиж чихэлдээд, бүх плиткан дээр тогоо шанагаа хангинуулаад, хөөрхий надад багтах зай ч олдсонгүй. Өлсгөлөн эрэгтэй хүн чононоос дор, өлсгөлөн эмэгтэй хүн шуламнаас дор болдог гэж манай нэг багш хэлж байсан санаанд орж л байлаа. Нээрэнгээсээ миний дотор арван гурван мянган ааш, уур, хилэн оргилдоо хүртэл буцалж, дэлбэрэх дөхөж байсан л даа. Гэхдээ амьд хүн аргатай, америк жийнс чанартай гэгчээр будаа агшаагчаараа хоол хийж идсэнээр айхтар хилэгнэлээ аятайхан дарж авлаа. Тэгээд өөрийнхөө уур уцаарын тухай бодож гарав. Жоохон асуудалд дургүй хүрэхэд түүнийгээ дор нь илэрхийлчихээд байдаг мөртлөө уур хилэнгээ хөндлөнгийн хүмүүст үзүүлдэггүй нэг зан надад байгаад байдаг юм. Жишээ нь үнэн голоосоо таалагддаггүй хүнтэйгээ бол худлаа инээгээд нял нял гээд яриад байж чадахгүй, шууд л хялалзаж цэхэлзээд, хэг ёг хийгээд үргээчихдэгээс болоод өөртөө дайсагнасан хүмүүсийг улам л их болгоод байдаг юм шиг санагдаад байгаан. Харин уур бухимдал хүрсэн үед хэрүүл уруул хийхээс айгаад дуу шуугаа таг хураагаад, мэлэнхоолик царайлаад суучихдаг болохоор намайг уурлаж уу үгүй юм гэдгийг хүмүүс мэдэхгүй нь тиймхэн юм даа. Уул нь бол жижиг юманд дээр дуугүй өнгөрөөд том асуудал дээр бол цам харайж, аянга цахилуулах ёстой юм шиг байгаан.
Намайг уурлачихаад, дүнхийгээд сууж байхаар эмэгтэй найзуудтай бол яаж ийж байгаад дараах харилцан яриа заавал болж таардгийн:
Тэр- Чи яагаад дуугүй суугаад байгаан?
Би- Зүгээр л...
Тэр - Зүгээр гэж ямар нэг юм болсон л байна даа. Яасын, надад дургүй чинь хүрээгүй биз дээ?
Би- Нэг юманд жоохон уур хүрээд
Тэр- Юунд уур хүрсийн? Би уурыг чинь хүргээгүй биз дээ? Надад уурлаад байгаа юм уу?
Би - Үгүй ээ, чамд уурлаагүй ээ. Зүгээр л нэг юманд уур хүрээд л
Тэр- Зүгээр ч уур хүрнэ гэж байхгүй дээ, яг яасын...хэлчих л дээ. хэлвэл уур чинь гараад амар ш дээ, хэлчих хэлчих...
Би - Яагаа ч үгүй ээ (дотроо мань эрийг дахиад юм асуувал шууд барьж аваад үсдэж унагаагаад шатаар чирж гүйж, дээр нь дээс үсрэнэ дээ гэж бодно)
Тэр- Яагаа ч үгүй юм бол яагаад уурлаад байгаан?
Би мэдээж цохиод авмаар санагдах ч тэрнээс илүүтэйгээр тамхиа гаргаж асааж байгаад нүүр рүү нь утааг нь үлээнэ. Уур бүр ч их ундарчихсан сууна.

Харин танил найз эрэгтэйчүүд бол нэг бодлын амар.
Тэр- Яасын, яагаад дүмбийчихсийн.
Би - Яахав дээ, зүгээр л. Уур хүрээд байнаа...уур хүрээд байна .
Тэр- ха ха ха. Хэнд уурлаад байгаан хэлчих, очоод батираад өгөх үү?

Ингээд тамхиа хамт татаж, пяаваа уугаад л шал ондоо юм яриад, уурлаж байсан зүйлээ би мартчихсан байна.

Үерхдэг найз залуу бол арай ондоо нөхцөл байдал үүсэх байх шүү.
Би- (дуугаа хурааж, хушуугаа унжуулаад суугаад л байна суугаад л байна, тэр бол анзаарах ч үгүй. Тэгэхээр нь бүр хажууд нь очиж байгаад хушуугаа бүүүүр урт болгож унжуулаад, албаар нударч цаашаа харж сууна. Өнөөх чинь тооноо гэж гонж)
Тэр- Хайруушка, хайлтуушка (юу ч гэдгийн ямар нэг оноосон нэрээр дуудна)... хоол хийхгүй юм уу?
Би- Өөрөө хоолоо хийхгүй юу...(дотроо "өө ямар домбоо гар вэ, хүн уурлаад байхад анзаардаггүй" гэж бодож, хоолоор нь барьцаалж байгаад нэлээн тунирхахаар шийднэ)
Тэр- Би ямар хоол хийхийн? Чи хийчих л дээ...
Би - Чадахгүй ээ, яахаараа би дандаа хийж байдгийн. Чи өөрөө хий..
Тэр- За за, тэгвэл гарч хооллох уу?
Тэгэнгүүт нь гуанзны хоолонд нугасгүй юм болохоороо Тэгье гээд хувцсаа шүүрээд л уур хилэн саёонара.

Эмэгтэй хүн хэрүүлдээ улангасаад хашгичаад дайрч байх үед дуу хоолойны өнгө, царай зүс, харц гээд бүх юм нь аймаар үзлийн балиар, ой гутмаар харагддаг юм шүү. Өөрөө тийм ягчис дүрд хувилчихгүйн тулд дуугүй суух л хамгийн зөв зам болоод байна. Хүмүүс хоорондоо бие биеээ элдвээр хэлж хэрэлдчихээд маргааш нь юу ч болоогүй юм шиг нүүр нүүрээ яаж хараад хайрлалцаад суугаад байдгийн бүү мэд. Уг шугмандаа бол аймаар их уур хүрэхээр нөгөө хүний нүүрийг ч хармааргүй, үг дуугармааргүй болмоор санагдахын.
Намайг гэдсэнд байхад ээж хөрш айлын авгай нөхөр хоёрын хэрүүл зодооныг ханын цаанаас сонсоод зүрх нь дэлсээд аймаар их айж түгшиж байсан гэсэн. Тэрнээс ч болдог юм уу аль багаасаа л хүмүүсийн дуу чангараад ирэхээр л миний зүрх салгалаад, бэмбэгнээд хачин болчихоод байдгийн. Яваандаа найз залуутай эсвэл нөхөр сүүдэртэй болохоороо уурласан үедээ "Би ууртай байна, хэдэн цаг, өдөр сараар ч үргэлжилж мэдэх тул тайван байлгана уу" гэсэн нэрийн хуудас шиг бичиг өгч байя гэж бодоод байгаан. За, өлсгөлөнгөөс үүдсэн уур үргэлжилсээр унтах болчихлоо. Маргааш өглөөг уургүйгээр угтанаа.

4 comments:

Chariote said...

hehe. huiseer yalgavarlan gadyyrhaj bn shuu.emegteig ni bolhoor tsohij unagaana.eregteitei ni hool idne geed.

A.Амарсайхан said...

Ах нь бас өнөө өглөө хэрэггүй юмнаас уурлаад ханиа гомдоочихоод ажил дээрээ ирээд сууж байна. Орой очоод л уучлалт гуйхаас гэсэн юм бодоод байжийнаа.
Заримдаа би дэндүү тэнэг зан гаргачих юм. Уул нь өчигдөр шог зохиолоороо магистр хамгаалаад л их л өндөр сэтгэгдэлтэй, бага зэргийн угаалга мугаалга хийсэн, гайгүй л байсийм.

A.Амарсайхан said...
This comment has been removed by the author.
A.Амарсайхан said...

Дахиад хэзээ ч ингэж тэнэглэхгүй ээ